W ostatnich latach kosmetyki wegańskie zyskały na popularności, stając się jednym z najważniejszych trendów w branży kosmetycznej. Konsumenci coraz bardziej zwracają uwagę na skład produktów, ich wpływ na środowisko i sposób ich wytwarzania. Dzięki temu rośnie zainteresowanie kosmetykami, które nie tylko pielęgnują skórę, ale także odpowiadają na potrzeby etyczne i ekologiczne. W tym wpisie omówimy, czym są kosmetyki wegańskie, dlaczego warto je wybierać oraz jakie korzyści płyną z ich stosowania.
Czym są kosmetyki wegańskie?
Kosmetyki wegańskie to produkty, które nie zawierają składników pochodzenia zwierzęcego. W ich składzie nie znajdziemy popularnych surowców takich jak lanolina (pochodząca z wełny owczej), wosk pszczeli, keratyna, mleczko pszczele czy kolagen.
Warto zauważyć, że kosmetyki wegańskie nie są tym samym co kosmetyki naturalne czy organiczne. Chociaż często te pojęcia się pokrywają, kosmetyki wegańskie mogą zawierać składniki syntetyczne, pod warunkiem, że nie są one pochodzenia zwierzęcego i są bezpieczne dla zdrowia.
Czy kosmetyki wegańskie są cruelty free?
Cruelty free to termin zaczerpnięty z języka angielskiego, który oznacza „wolny od okrucieństwa” i używany jest w stosunku do kosmetyków, które w żaden sposób nie przyczyniają się do cierpienia zwierząt. Należy zauważyć, że określenie to powinna być stosowane, gdy kosmetyk spełnia co najmniej kilka warunków takich jak na przykład:
- gotowy produkt nie przechodził testów na zwierzętach w żadnym kraju
- żaden z surowców wchodzących w skład kosmetyku nie był testowany na zwierzętach
- produkcja opakowania kosmetyku nie przyczynia się do cierpienia zwierząt
- składniki kosmetyku nie powodują naruszenia dobrostanu zwierząt np. wycinki drzew
Kosmetyki, które określane są jako cruelty free nie muszą być wegańskie ani wegetariańskie. I odwrotnie! To, że kosmetyk jest wegański lub wegetariański nie oznacza, że automatycznie jest wolny od okrucieństwa. Może przecież zdarzyć się ściśle wegańskie składniki lub gotowy produkt jest sprzedawany na rynku chińskim a tam przetestowanie na zwierzętach jest wymagane. W związku z tym warto śledzić marki, które sprzedają swoje kosmetyki na rynku chińskim. Niestety wszystkie z nich muszą przejść obowiązkowe testy na zwierzętach. Jeśli zatem zależy nam na inwestowaniu w kosmetyki wolne od okrucieństwa w pełnym znaczeniu tego słowa to lepiej z takich marek zrezygnować.
Warto także wiedzieć, że otrzymanie certyfikatów dotyczących potwierdzenia, że kosmetyki są wegańskie czy cruelty free często obwarowane jest nie tylko wieloma przepisami, ale także bardzo kosztowne. Jest wiele marek, które mają wysokiej jakości kosmetyki w pełni wegetariańskie czy wegańskie oraz wolne od okrucieństwa, ale nie są w stanie zainwestować w międzynarodową certyfikację na obecnym etapie rozwoju.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości warto sprawdzić dokładnie skład INCI kosmetyku oraz poprosić o szczegółowe wyjaśnienia firmę, która jest jego producentem.
Dlaczego warto wybierać kosmetyki wegańskie?
Etyka i troska o zwierzęta
Jednym z głównych powodów, dla których ludzie decydują się na kosmetyki wegańskie, jest chęć ochrony zwierząt. W tradycyjnej produkcji kosmetyków często wykorzystuje się składniki odzwierzęce, a testy na zwierzętach wciąż są praktykowane w wielu krajach. Wybierając kosmetyki wegańskie, konsumenci wspierają bardziej humanitarne podejście do produkcji, co prowadzi do ograniczenia cierpienia zwierząt.
Ekologia i zrównoważony rozwój
Produkcja składników odzwierzęcych często wiąże się z dużym obciążeniem dla środowiska. Hodowla zwierząt generuje znaczną emisję gazów cieplarnianych, zużywa ogromne ilości wody i prowadzi do degradacji terenów rolniczych. Kosmetyki wegańskie, bazujące na roślinnych składnikach, mają zwykle mniejszy ślad ekologiczny. Wiele marek dodatkowo stawia na biodegradowalne opakowania, co minimalizuje ilość odpadów.
Korzyści dla zdrowia
Kosmetyki wegańskie są często łagodniejsze dla skóry, ponieważ zawierają mniej potencjalnie drażniących składników. Roślinne ekstrakty, oleje i masła, które stanowią podstawę wielu wegańskich produktów, są bogate w witaminy, antyoksydanty i inne substancje odżywcze.
Popularne składniki w kosmetykach wegańskich
Kosmetyki wegańskie opierają się na składnikach pochodzenia roślinnego i syntetycznego, które są zarówno skuteczne, jak i bezpieczne. Oto kilka przykładów:
- ekstrakty roślinne– znane ze swoich właściwości nawilżających, łagodzących, odmładzających.
- oleje roślinne – świetnie sprawdza się jako składnik nawilżający i regenerujący.
- masła roślinne – naturalny emolient, który chroni skórę przed przesuszeniem.
- Witamina C – naturalny antyoksydant, który rozjaśnia skórę i chroni przed działaniem wolnych rodników.
- syntetyczny kwas hialuronowy – zapewnia intensywne nawilżenie, redukuje drobne zmarszczki i poprawia elastyczność skóry.
Jak rozpoznać kosmetyki wegańskie?
Choć na rynku dostępnych jest coraz więcej kosmetyków wegańskich, ich identyfikacja może być wyzwaniem. Oto kilka wskazówek, które pomogą w wyborze odpowiednich produktów:
Analiza składu – Warto czytać listę składników i unikać substancji odzwierzęcych, takich jak keratyna, miód, kolagen, lanolina czy karmin (barwnik pozyskiwany z owadów).
Zaufane marki – Wybieranie produktów od marek, którym ufamy, że deklaracja wegański jest prawdziwa. Nie kupujmy kosmetyków z chińskich portali.
Certyfikaty – Produkty oznaczone certyfikatami, takimi jak Vegan Society, Leaping Bunny czy PETA Approved, są gwarancją, że kosmetyk jest wegański i cruelty-free.
Nieakceptowalne składniki odzwierzęce
W nomenklaturze INCI (International Nomenclature of Cosmetic Ingredients) składniki kosmetyków są opisywane w sposób ustandaryzowany, co ułatwia identyfikację ich pochodzenia. Poniżej znajduje się lista najczęściej spotykanych składników pochodzenia zwierzęcego wraz z wyjaśnieniem ich funkcji i pochodzenia.
W nomenklaturze INCI (International Nomenclature of Cosmetic Ingredients) składniki kosmetyków są opisywane w sposób ustandaryzowany, co ułatwia identyfikację ich pochodzenia. Poniżej znajduje się lista najczęściej spotykanych składników pochodzenia zwierzęcego wraz z wyjaśnieniem ich funkcji i pochodzenia:
Lanolin (Lanolina)
- Czym jest? Tłuszcz pozyskiwany z wełny owczej.
- Zastosowanie: Stosowany jako emolient, który nawilża i chroni skórę przed utratą wilgoci.
- Alternatywa wegańska: Olej roślinny, masło shea, wosk roślinny.
Beeswax (Cera Alba, Wosk Pszczeli)
- Czym jest? Naturalny wosk produkowany przez pszczoły.
- Zastosowanie: Emulgator, tworzy warstwę ochronną na skórze, stosowany w balsamach do ust i kremach.
- Alternatywa wegańska: Wosk candelilla, wosk karnauba, wosk sojowy.
Keratin (Keratyna)
- Czym jest? Białko pozyskiwane z włosów, rogów lub piór zwierząt.
- Zastosowanie: Regeneruje włosy, nadaje im gładkość i połysk.
- Alternatywa wegańska: Proteiny roślinne (np. ryżowe, sojowe).
Collagen (Kolagen)
- Czym jest? Białko występujące w tkance łącznej zwierząt, głównie w skórze i kościach.
- Zastosowanie: Nawilża i poprawia elastyczność skóry, wykorzystywany w kremach przeciwzmarszczkowych.
- Alternatywa wegańska: Kolagen roślinny (pozyskiwany z alg), kwas hialuronowy.
Elastin (Elastyna)
- Czym jest? Białko pochodzące z tkanki łącznej zwierząt.
- Zastosowanie: Nadaje skórze elastyczność, stosowane w kosmetykach przeciwstarzeniowych.
- Alternatywa wegańska: Ekstrakty roślinne, np. z alg morskich.
Carmine (Karmin, CI 75470)
- Czym jest? Barwnik czerwony pozyskiwany z wysuszonych ciał owadów z gatunku koszenili.
- Zastosowanie: Barwnik w szminkach, cieniach do powiek i różach.
- Alternatywa wegańska: Barwniki roślinne, np. sok z buraka.
Tallow (Łój zwierzęcy)
- Czym jest? Tłuszcz zwierzęcy pozyskiwany głównie z bydła.
- Zastosowanie: Stosowany jako emolient i substancja bazowa w mydłach.
- Alternatywa wegańska: Tłuszcze roślinne, np. olej kokosowy, oliwa z oliwek.
Glycerin (Gliceryna)
- Czym jest? Substancja higroskopijna, która może być pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego.
- Zastosowanie: Nawilża skórę i poprawia konsystencję kosmetyków.
- Alternatywa wegańska: Gliceryna roślinna (np. z oleju palmowego, kokosowego).
Squalene (Skwalen)
- Czym jest? Substancja tłuszczowa pozyskiwana z wątroby rekina.
- Zastosowanie: Nawilża skórę, nadaje jej miękkość i elastyczność.
- Alternatywa wegańska: Skwalan roślinny (np. z oliwek, trzciny cukrowej).
Shellac (Szelak)
- Czym jest? Żywica wydzielana przez owady (czerwie lakowe).
- Zastosowanie: Stosowany w lakierach do paznokci i produktach do włosów.
- Alternatywa wegańska: Żywice syntetyczne lub roślinne.
Hyaluronic Acid (Kwas Hialuronowy)
- Czym jest? W kosmetykach tradycyjnie może być pozyskiwany z grzebieni kogucich.
- Zastosowanie: Nawilżenie skóry, redukcja zmarszczek.
- Alternatywa wegańska: Kwas hialuronowy fermentacyjny (pozyskiwany biotechnologicznie z drożdży).
Guanine (Guanina)
- Czym jest? Składnik uzyskiwany z łusek ryb, stosowany do nadania kosmetykom perłowego połysku.
- Zastosowanie: Cienie do powiek, lakiery do paznokci, pomadki.
- Alternatywa wegańska: Syntetyczne lub roślinne pigmenty.
Stearic Acid (Kwas Stearynowy)
- Czym jest? Kwas tłuszczowy, który może być pozyskiwany z tłuszczów zwierzęcych.
- Zastosowanie: Stosowany jako emulgator i stabilizator konsystencji.
- Alternatywa wegańska: Kwas stearynowy z oleju kokosowego lub palmowego.
Lactose (Laktoza)
- Czym jest? Cukier mleczny pozyskiwany z mleka ssaków.
- Zastosowanie: Substancja pomocnicza w kosmetykach, np. w pudrach.
- Alternatywa wegańska: Skrobia roślinna lub maltodekstryna.
Propolis (Kit Pszczeli)
- Czym jest? Substancja wytwarzana przez pszczoły z żywic roślinnych.
- Zastosowanie: Właściwości antybakteryjne, stosowany w produktach przeciwtrądzikowych i regenerujących.
- Alternatywa wegańska: Ekstrakty roślinne, np. z aloesu, nagietka.
Casein (Kazeina)
- Czym jest? Białko mleka.
- Zastosowanie: Stosowany w produktach odżywczych do włosów i skóry.
- Alternatywa wegańska: Białka roślinne (np. sojowe, owsiane).
Silk (Jedwab, Serica)
- Czym jest? Białko uzyskiwane z kokonów jedwabników.
- Zastosowanie: Nadaje miękkość i połysk włosom i skórze.
- Alternatywa wegańska: Jedwab owsiany lub roślinny.
Znajomość składników pochodzenia zwierzęcego w nomenklaturze INCI pomaga dokonywać świadomych wyborów. Jeśli zależy nam na wegańskich kosmetykach, warto korzystać z aplikacji do analizy składów, takich jak INCI Decoder lub CodeCheck, i wybierać produkty certyfikowane jako wegańskie i cruelty-free. Dzięki temu możemy pielęgnować skórę zgodnie z własnymi wartościami etycznymi i ekologicznymi.
Przykłady kosmetyków wegańskich
KOSMeTYKI wegańskie do twarzy
Seria do cery wrażliwej i naczynkowej Kali Musli
Seria kosmetyków do twarzy ajurwedyjskich
Kosmetyki wegańskie do włosów
Wcierki do włosów
Henny do włosów
Kosmetyki wegańskie do ciała
Olejki specjalistyczne do ciała
Olejki zapachowe do ciała
