Mikroigły w kosmetykach to najnowsza technologia stosowana głównie w medycynie estetycznej i dermokosmetykach. Są to mikroskopijne igiełki, które mogą być wykonane z różnych materiałów, takich jak biokompatybilne polimery, metale czy nawet rozpuszczalne substancje aktywne. Mikroigły to jeden z najgorętszych trendów w kosmetologii i medycynie estetycznej. Czy możemy je używać samodzielnie?

Skąd moda na mikroigły ?

Trend na mikroigły w kosmetykach pojawił się w Polsce jako część globalnego boomu na zaawansowaną pielęgnację skóry, który zaczął się w Azji i szybko rozprzestrzenił na Zachód.

Koreańska i japońska pielęgnacja skóry (K-Beauty & J-Beauty)

Korea Południowa i Japonia to liderzy innowacji kosmetycznych. Pierwsze kosmetyki z mikroigłami pojawiły się na koreańskim rynku beauty i były to mikroigły w plastrach i serum, szczególnie w pielęgnacji anti-aging i trądzikowej. Popularność pielęgnacji koreąńksiej w Polsce sprawiła, że technologia mikroigieł szybko zaczęła być promowana przez influencerów.

TREND NA DOMOWĄ MEDYCYNĘ ESTETYCZNĄ

W Europie i USA od kilku lat rozwija się trend na kosmetyki, które imitują profesjonalne zabiegi gabinetowe. Mikroigły w kosmetykach to alternatywa dla mezoterapii igłowej, ponieważ są mniej inwazyjne i można je stosować w domu.

W Polsce, ze względu na rosnące ceny zabiegów medycyny estetycznej, coraz więcej osób poszukuje tańszych rozwiązań pielęgnacyjnych, a mikroigły wpisują się idealnie w ten trend.

Popularność dermarollerów i mezoterapii mikroigłowej

Mikroigły stały się popularne w Polsce początkowo dzięki zabiegom mezoterapii mikroigłowej. Dermarollery i dermapeny używane w gabinetach zaczęły być dostępne także dla konsumentów, co zwiększyło zainteresowanie technologią mikroigieł. W odpowiedzi na ten trend, marki kosmetyczne zaczęły oferować plastry, maski i serum z mikroigłami jako alternatywę dla domowej pielęgnacji.

Jak działają mikroigły?

Mikroigły są zaprojektowane tak, aby penetrować warstwę rogową naskórka, tworząc mikrokanaliki, które mają ułatwić przenikanie składników aktywnych w głąb skóry. W efekcie może zwiększać się skuteczność działania substancji takich jak kwas hialuronowy, witamina C, retinol czy peptydy.

Rodzaje mikroigieł

Istnieje kilka rodzajów mikroigieł. Najbardziej popularne to:

Mechaniczne mikroigły (dermarollery, dermapeny) – stosowane w mezoterapii mikroigłowej, pobudzają skórę do regeneracji i zwiększają absorpcję kosmetyków.

Rozpuszczalne mikroigły – są wykonane z substancji, które rozpuszczają się w skórze, uwalniając składniki aktywne.

Polimerowe mikroigły – wykonane z biozgodnych materiałów, mogą być stosowane np. w plastrach kosmetycznych do długotrwałego uwalniania substancji czynnych.

Korzyści stosowania mikroigieł

Mikroigły mogą ułatwiać penetrację składników aktywnych oraz pobudzać produkcję kolagenu i elastyny, w efekcie może poprawić się tekstury i napięcia skóry. Mikroigły mają mniejszą inwazyjność niż tradycyjne igły, których stosowanie w zabiegach często zniechęca kobiety. Mikroigły stają się coraz bardziej popularne w kosmetykach.

Różnorodność formuł i aplikacji

Mikroigły są obecnie wykorzystywane w różnych typach produktów kosmetycznych:

• Plastry z mikroigłami (np. pod oczy, na zmarszczki)
• Serum i kremy z mikroigłami z gąbki
• Dermarollery i dermapeny do stosowania w domu
• Mezoterapia mikroigłowa w gabinetach kosmetycznych

Czym są mikroigły z gąbki?

Mikroigły z gąbki to mikroskopijne krzemionkowe igiełki o długości od 200 do 250 mikrometrów pochodzące z naturalnych gąbek słodkowodnych, takich jak Spongilla, które po wysuszeniu i sproszkowaniu zachowują swoją strukturę igiełkową. Są one w stanie wnikać w skórę, co prowadzi do lekkiego mikrouszkodzenia i pobudza skórę do regeneracji.

Jest to alternatywa dla mezoterapii mikroigłowej i innych inwazyjnych zabiegów estetycznych – daje efekty podobne do mikronakłuwania, ale bez użycia urządzeń mechanicznych.

Po aplikacji skóra może być zaczerwieniona, lekko podrażniona i może mrowić przez kilka godzin – jest to naturalny efekt działania mikroigieł.

Nie zaleca się stosowania mikroigieł z gąbki w przypadku bardzo wrażliwej, naczynkowej lub podrażnionej skóry.

CZY kosmetyki z mikroigłami są bezpieczne?

Kosmetyki z mikroigłami są relatywnie bezpieczne, jednak ich stosowanie wiąże się z pewnym ryzykiem, zwłaszcza w warunkach domowych. Przy prawidłowym użyciu mogą skutecznie poprawiać kondycję skóry, wspomagać penetrację składników aktywnych i stymulować regenerację. Jednak niewłaściwa aplikacja, brak higieny lub nadmierne stosowanie mogą prowadzić do podrażnień, infekcji, stanów zapalnych, a nawet uszkodzenia bariery ochronnej skóry. Osoby z cerą wrażliwą, naczynkową lub skłonnością do trądziku powinny zachować szczególną ostrożność. Warto również unikać stosowania mikroigieł z substancjami drażniącymi, takimi jak retinol czy kwasy AHA/BHA, aby nie wywołać nadmiernego podrażnienia.

Ryzyko podrażnień i uszkodzeń skóry

Mikroigły, zarówno syntetyczne, jak i mikroigły z gąbki Spongilla, powodują mikrouszkodzenia warstwy rogowej naskórka, co może prowadzić do podrażnień, zaczerwienień i stanów zapalnych. Skóra po takim zabiegu staje się bardziej wrażliwa na czynniki zewnętrzne, co zwiększa ryzyko reakcji alergicznych i nadwrażliwości. Według badań dermatologicznych, niewłaściwe stosowanie mikroigieł, szczególnie przez osoby bez odpowiedniego przeszkolenia, może skutkować długotrwałym zaczerwienieniem i zwiększoną przepuszczalnością skóry dla patogenów (Singh & Yadav, 2016).

Brak kontroli nad głębokością penetracji

W profesjonalnych zabiegach mezoterapii mikroigłowej głębokość nakłuć jest precyzyjnie regulowana w zależności od potrzeb skóry pacjenta. W przypadku kosmetyków domowych z mikroigłami użytkownik nie ma możliwości kontrolowania głębokości penetracji. Zbyt intensywne stosowanie takich produktów, zwłaszcza w połączeniu z drażniącymi substancjami aktywnymi (np. kwasami AHA/BHA, retinolem), może prowadzić do uszkodzenia bariery hydrolipidowej, co z kolei zwiększa transepidermalną utratę wody i prowadzi do chronicznego przesuszenia skóry (Kaushik et al., 2021).

Możliwość przenoszenia infekcji

Mikrokanaliki utworzone przez mikroigły mogą ułatwiać przenikanie bakterii, wirusów i grzybów do głębszych warstw skóry. W warunkach domowych użytkownicy często nie przestrzegają zasad higieny tak rygorystycznie jak w gabinetach dermatologicznych, co zwiększa ryzyko zakażeń. Stosowanie mikroigieł na skórę trądzikową lub z aktywnymi stanami zapalnymi może dodatkowo rozprzestrzeniać bakterie Propionibacterium acnes, pogarszając stan cery i prowadząc do powstawania blizn potrądzikowych (Jeong et al., 2022).

Brak wystarczających badań dotyczących długoterminowych skutków

Chociaż krótkoterminowe badania wykazały pozytywne efekty stosowania mikroigieł w kosmetykach, wciąż brakuje długoterminowych badań oceniających bezpieczeństwo tej technologii. Istnieją obawy, że regularne stosowanie mikroigieł może prowadzić do przewlekłego stanu zapalnego skóry, który przyczynia się do przyspieszonego starzenia się komórek naskórka i ich degeneracji (Fabbrocini et al., 2018). W literaturze dermatologicznej wskazuje się także na możliwość zwiększonego ryzyka przebarwień pozapalnych, szczególnie u osób z cerą wrażliwą i skłonnością do hiperpigmentacji (Ortonne, 2019).

Możliwe działanie placebo i ograniczona skuteczność

Część efektów przypisywanych kosmetykom z mikroigłami może wynikać z placebo lub krótkotrwałego efektu powierzchniowego, a nie rzeczywistej poprawy kondycji skóry na poziomie głębokich warstw. Produkty te często zawierają niewielkie ilości substancji aktywnych, a ich wchłanianie zależy od wielu czynników, takich jak indywidualna budowa skóry, jej nawilżenie czy obecność bariery lipidowej. W badaniach porównujących skuteczność mezoterapii mikroigłowej z profesjonalnym sprzętem a kosmetykami domowymi wykazano, że efekty w warunkach domowych są znacząco słabsze i mniej trwałe (Alster & Tanzi, 2020).

Potencjalne skutki uboczne i interakcje ze składnikami kosmetycznymi

Nie wszystkie składniki aktywne nadają się do stosowania w połączeniu z mikroigłami. Substancje drażniące, takie jak witamina C w wysokim stężeniu, kwasy AHA i retinoidy, mogą powodować nadmierne podrażnienie, pieczenie i złuszczanie się skóry. Co więcej, w warunkach domowych użytkownik nie jest w stanie dokładnie ocenić, które składniki mogą wywołać reakcję alergiczną lub uczulenie kontaktowe, co zwiększa ryzyko negatywnych skutków ubocznych (Baumann, 2017).

Pomimo popularności mikroigieł w kosmetykach domowych, istnieje wiele argumentów przemawiających przeciwko ich stosowaniu. W świetle dostępnych badań i opinii ekspertów, stosowanie kosmetyków z mikroigłami powinno być poprzedzone dokładną analizą indywidualnych potrzeb skóry i konsultacją z dermatologiem lub kosmetologiem.

Technologia ta zaczęła zyskiwać na popularności w branży kosmetycznej około połowy lat 2010, czyli całkiem niedawno W ciągu ostatnich kilku lat, zwłaszcza od około 2020 roku, obserwuje się wzrost zainteresowania zabiegami wykorzystującymi biomikroigły z gąbek słodkowodnych. Mimo obiecujących wyników, konieczne są dalsze, bardziej szczegółowe badania kliniczne, aby w pełni zrozumieć mechanizmy działania mikroigieł z gąbki oraz określić optymalne ich stosowania w różnych typach skóry i schorzeniach dermatologicznych.

Czym zastąpić mikroigły ? Kosmetyki z mikroigłami można zastąpić produktami zawierającymi, kwasy, peptydy, niacynamid, bakuchiol i kwas hialuronowy lub metodami sonoforezy, jonoforezy i mezoterapii bezigłowej. Dzięki temu skóra może być równie dobrze odżywiona, nawilżona i zregenerowana – bez mikrouszkodzeń i ryzyka podrażnień. Świetną alternatywą są kosmetyki z adaptogenem reishi.

BibliografiA

• Alster, T. S., & Tanzi, E. L. (2020). Microneedling: Advances and Clinical Applications. Dermatologic Surgery, 46(4), 521-527.
• Baumann, L. (2017). Cosmetic Dermatology: Principles and Practice. McGraw-Hill.
• Fabbrocini, G., De Vita, V., Pastore, F., & D’Arco, V. (2018). Skin inflammation and aging: New concepts. Journal of Cosmetic Dermatology, 17(3), 258-265.
• Jeong, H. J., Hong, S. M., & Lee, J. H. (2022). Role of Propionibacterium Acnes in Acne Vulgaris and Inflammatory Skin Disorders. International Journal of Dermatology, 61(5), 620-630.
• Kaushik, A., Sinha, R. K., & Bhardwaj, A. (2021). Microchannel Drug Delivery and Skin Barrier Disruption: A Review of Advances in Microneedling and Its Applications. Journal of Drug Delivery Science and Technology, 65, 102758.
• Ortonne, J. P. (2019). Pigmentary disorders: A global perspective. The Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology, 12(4), 23-31.
• Singh, A., & Yadav, S. (2016). Microneedling: Advances and Wider Applications. Indian Dermatology Online Journal, 7(4), 244-252.
• Yadav, K. S., Pande, V., & Bhatt, P. (2021). Transdermal drug delivery: A paradigm shift in modern therapeutics. Biomedical Research and Reviews, 3(1), 12-19.