Poznaj ze mną ajurwedyjskie zabiegi w Indiach. Zapraszam Cię do Kerali. Czy wiecie, że Kerala to stan na południu Indii, który jest uznawany za stolicę Ajurwedy? Od ponad 60 lat bez przerwy rządzi w Kerali partia komunistyczna. Komunizm jest tam trochę inny od takiego jaki znamy z historii ponieważ swobodnie mogą rozwijać się firmy i istnieje własność prywatna. Nie widać jednak tak wielkich nierówności społecznych jak w pozostałych stanach Indii. Kerala to także stan w Indiach z najmniejsza liczbą analfabetów (tylko 6% ludności), najwyższym poziomem służby zdrowia, znaczącą liczbą chrześcijan, ogromnymi polami uprawnymi, leczniczymi roślinami  i promocją zdrowego stylu życia.

Kerala znana jest z ośrodków w których przeprowadza się ajurwedyjskie zabiegi i właśnie do jednego z nich udaliśmy się w celu poznania ich metod i zabiegów oraz zobaczenia w rzeczywistości  jakie rośliny są przy nich stosowane.

JAK WYGLĄDA OŚRODEK AJURWEDYSJSKI

Ośrodki ajurwedyjskie w Kerali to miejsca pełne spokoju, harmonii i bliskości z naturą. Położone są zazwyczaj w otoczeniu tropikalnej roślinności, w pobliżu rzeki, jeziora lub nad brzegiem Oceany Indyjskiego, sprzyja głębokiemu relaksowi i regeneracji.

Ośrodek ajurwedyjski w Kerali w którym byłam miał tradycyjną architekturę inspirowaną stylem keralskim, z drewnianymi konstrukcjami, rzeźbionymi detalami i dachami pokrytymi dachówką. Każdy miał swój domek a w nim przestronne wnętrza, urządzone w naturalnych kolorach, z wykorzystaniem drewna i kamienia. Wokół budynków rozciągały się bujne ogrody pełne palm kokosowych, bananowców, lotosów oraz ziół leczniczych wykorzystywanych w terapii ajurwedyjskiej.

Pokoje miały duże okna, aby wpuszczać świeże powietrze i naturalne światło. Mój bungalow miał widok na ogród. Wnętrza sprzyjało relaksowi – łóżko było ozdobione białymi, przewiewnymi zasłonami, a dekoracje ograniczały się do ręcznie robionych rzeźb i tradycyjnych tekstyliów.

Centrum terapii ajurwedyjskiej

Sercem ośrodka jest klinika ajurwedyjska, gdzie goście przechodzą indywidualne konsultacje z doświadczonym lekarzem ajurwedyjskim (vaidya). Na tej podstawie dobierane są zabiegi, diety i ziołowe terapie.

Dla przypomnienia czytelnikom bloga, krótka definicja Ajurwedy – to system medycyny indyjskiej oparty na naturalnych zasadach. Zajmuje się zdrowiem fizycznym, psychicznym i duchowym. Stosujący zasady Ajurwedy to zwykle wegetarianie gdyż jedną z zasad jest niekrzywdzenie zwierząt.

W ośrodku ajurwedyjskim, w którym spędziłam dwa tygodnie nie można było posiadać skórzanych  elementów odzieży. Skórzane buty czy torebki nie są mile widziane. Tak samo telefony i komputery – można je mieć ale tylko w swoim pokoju. Nie wypijecie też tam alkoholu i nie zapalicie papierosa. Surowo wzbronione bo przecież niezdrowe i zatruwające organizm, a celem pobytu w takim ośrodku jest całkowite oczyszczenie.  Ja wybrałam ośrodek „light” czyli tylko z zabiegami zewnętrznymi typu masaże jednak najbardziej zalecane są ośrodki gdzie praktykuje się panchakarmę. To „hardcorowe” zabiegi oczyszczające które powinny trwać ponad 3 tygodnie aby dobrze je przeprowadzić.

Ajurwedyjskie zabiegi – panchacarma

Panchakarma to tradycyjna metoda głębokiego oczyszczania organizmu stosowana w ajurwedzie, która ma na celu usunięcie toksyn i przywrócenie równowagi między trzema energiami – doshami (Vata, Pitta, Kapha). To intensywny proces detoksykacji, który obejmuje zarówno przygotowanie organizmu, jak i właściwe terapie oczyszczające oraz okres regeneracji. Panchakarma nie jest jednorazowym zabiegiem, lecz składa się z kilku etapów, które to ajurwedyjskie zabiegi muszą być przeprowadzone w odpowiedniej kolejności, aby były skuteczne i bezpieczne.

Pierwszy etap to Purvakarma, czyli przygotowanie organizmu do głębokiego oczyszczania. W tym czasie pacjentowi podaje się specjalnie dobrane oleje ziołowe, które mają na celu zmiękczenie nagromadzonych w ciele toksyn i ułatwienie ich usunięcia. Kluczowym elementem tej fazy jest Snehana, czyli olejowanie organizmu, które może odbywać się zarówno wewnętrznie – poprzez spożywanie określonych ilości oleju ghee lub olejów leczniczych, jak i zewnętrznie – w postaci masaży całego ciała (Abhyanga). Kolejny krok to jest Swedana, czyli ajurwedyjskie zabiegi parowe, podczas których pacjent poddawany jest działaniu ciepłej pary z dodatkiem ziół, co pomaga otworzyć pory skóry i mobilizować toksyny do wydalenia.

Gdy organizm jest odpowiednio przygotowany, następuje właściwe oczyszczanie, czyli Pradhanakarma. Ten etap obejmuje pięć głównych procedur oczyszczających, które są dostosowane do indywidualnego stanu zdrowia pacjenta.

Vamana to terapia wywołująca wymioty, stosowana głównie u osób z nadmiarem doszy Kapha, aby usunąć nadmiar śluzu i toksyn z górnej części przewodu pokarmowego.

Virechana polega na kontrolowanym przeczyszczaniu przy użyciu naturalnych środków ziołowych, co pomaga oczyścić wątrobę i jelita, szczególnie u osób z zaburzeniami Pitta.

Basti, czyli lewatywy lecznicze z olejów i wywarów ziołowych, są stosowane do oczyszczania jelit i przywracania równowagi doszy Vata.

Nasya to terapia oczyszczania zatok i górnych dróg oddechowych poprzez aplikację olejków lub preparatów ziołowych do nosa, co pomaga usunąć nagromadzone toksyny i poprawia funkcjonowanie układu oddechowego oraz nerwowego.

Ostatnią procedurą jest Raktamokshana, czyli terapia upuszczania krwi, stosowana rzadziej i głównie w przypadkach poważnych zaburzeń związanych z nadmiarem toksyn we krwi.

Po intensywnym oczyszczaniu organizm potrzebuje regeneracji, dlatego ostatni etap to Paschatkarma, czyli okres rekonwalescencji. W tym czasie pacjent przechodzi na lekkostrawną dietę, spożywa ziołowe preparaty wzmacniające i stopniowo powraca do normalnego trybu życia.

Kluczową rolę odgrywa tutaj Rasayana, czyli terapia odmładzająca, która polega na stosowaniu specjalnych ziół i toników wzmacniających odporność oraz regenerujących organizm. Wprowadza się także stopniowo ćwiczenia jogi i medytację, aby wzmocnić efekty Panchakarmy i utrzymać równowagę energetyczną na dłużej.

Panchakarma jest wymagającym, ale niezwykle skutecznym procesem oczyszczania i regeneracji, który pozwala organizmowi wrócić do naturalnej harmonii. To nie tylko terapia dla ciała, ale także dla umysłu, ponieważ pomaga uwolnić nagromadzony stres, poprawia jasność myślenia i wzmacnia siły witalne. Aby uzyskać najlepsze efekty, zaleca się przeprowadzenie Panchakarmy w autentycznym ośrodku ajurwedyjskim pod okiem doświadczonych lekarzy, którzy dobiorą odpowiednie procedury do indywidualnych potrzeb pacjenta.

Nie zdecydowałam się na takie ajurwedyjskie zabiegi lecz znam osoby, które je przeszły i były bardzo zadowolone. Jednak to tego potrzeba więcej odwagi.

Tak jak wspomniałam wcześniej mój pobyt był pobytem raczej “sanatoryjnym”. W pięknym ośrodku ajurwedyjskim cały pobyt był pieczołowicie zaplanowany. Plan zajęć ustala się z lekarzem, który przy zameldowaniu w ośrodku przeprowadza wywiad i określa jakie zabiegi są konieczne. W czasie wywiadu standardowo lekarz wypytuje o samopoczucie, problemy zdrowotne, styl życia, stres, bada puls, język, zagląda do oczu. Ustala też naszą doszę.

Co to jest dosza? Według Ajurwedy człowiek składa się z pięciu żywiołów: ziemi, wody, ognia, powietrza i przestrzeni. Tworzą one trzy siły energetyczne – dosze o nazwach wata, pitta i kapha. Dosze te powinny być w równowadze. Jeśli któraś przeważa należy ją zrównoważyć stylem życia, ćwiczeniami, dietą a ostatecznie naturalnym lekiem.  To zakłócenie równowagi powoduje złe samopoczucie i chorobę.

Po spotkaniu z lekarzem dostajemy plan, wiemy też co możemy jeść gdyż menu w ośrodku określane jest dla naszej doszy. Nie nosimy tu własnych ubrań. Każdy ma swój biały luźny strój, który jeśli chce może codziennie wymienić na czysty.

Dzień rozpoczyna się wcześnie rano, o 6.00 jogą na świeżym powietrzu. Po zdrowym śniadaniu udajemy się  na zabiegi, które trwają z przerwami na obiad i odpoczynek cały dzień, a kończą się wieczorną jogą i kolacją. Wszystkie posiłki są wegetariańskie.

Ajurwedyjskie zabiegi

Ajurwedyjskie masaże i zabiegi obejmują całe ciało, dzięki czemu terapeuta pracuje od stóp do głów, dbając o równowagę energetyczną oraz zdrowie fizyczne i psychiczne. Każdy masaż rozpoczyna się od masażu głowy, który pomaga w odprężeniu i przygotowuje organizm na dalsze działanie terapeutyczne.

Sauna ajurwedyjska – przygotowanie do masażu

Aby zwiększyć skuteczność masaży, często zaleca się skorzystanie z sauny ajurwedyjskiej. Jest ona zupełnie inna niż tradycyjne sauny znane w Europie. Umieszczona w gabinecie masażu, przybiera formę drewnianej skrzyni, w której pacjent siada na stołku, a jego głowa pozostaje na zewnątrz. Terapeuta włącza parowanie, które delikatnie podgrzewa ciało i otwiera pory, pomagając w eliminacji toksyn. Efekt jest niezwykle relaksujący i przygotowuje skórę do lepszego wchłaniania olejów oraz ziół wykorzystywanych w kolejnych zabiegach.

Rodzaje zabiegów ajurwedyjskich

Udwarthanam

Jest to intensywny masaż całego ciała, wykonywany z użyciem proszków roślinnych. Ciało posypywane jest mieszanką ziół o właściwościach oczyszczających i pobudzających krążenie. Terapeuta wykonuje głębokie, koliste ruchy, które pomagają usunąć nadmiar tłuszczu, poprawiają metabolizm oraz wspierają eliminację toksyn z organizmu.

Elakhizi

To masaż wykonywany przy użyciu specjalnych stempli wypełnionych świeżymi liśćmi roślin leczniczych. Zioła są wcześniej mielone i mieszane z olejem, aby wydobyć ich lecznicze właściwości. Masaż ten działa przeciwbólowo, poprawia krążenie krwi i redukuje napięcie mięśniowe.

Podikizhi

Jest to zabieg wykorzystujący gorące stemple wypełnione mieszanką olejku sezamowego oraz wyciągów roślinnych. Głównym celem masażu jest intensywne rozgrzanie ciała, co prowadzi do głębokiego relaksu, rozluźnienia mięśni oraz wypocenia nagromadzonych toksyn. Zabieg zalecany jest szczególnie osobom cierpiącym na bóle stawów i problemy reumatyczne.

Njavarakizhi

Masaż wykonywany jest za pomocą stempli z keralskim ryżem, olejem i ekstraktami ziołowymi. Po stemplowaniu pozostająca na skórze pasta ryżowa jest wmasowywana w ciało przy użyciu liści palm kokosowych. Zabieg ten doskonale odżywia skórę, nawilża i regeneruje tkanki, a także działa odmładzająco.

Pizhichil

To jeden z najbardziej luksusowych i relaksujących masaży ajurwedyjskich. Wykonuje się go za pomocą ciepłego oleju, który jest delikatnie wylewany na ciało i rozprowadzany przez dwóch terapeutów zsynchronizowanymi ruchami. Olej przepływa po specjalnym drewnianym stole z rowkami, które pozwalają na jego odzyskanie i dalsze użycie podczas masażu. Pizhichil poprawia krążenie, wzmacnia układ nerwowy oraz pomaga w leczeniu przewlekłego stresu i zmęczenia.

Shirodhara

Jeden z najbardziej charakterystycznych zabiegów ajurwedyjskich. Polega na rytmicznym polewaniu czoła ciepłym olejem, co wpływa na tzw. „trzecie oko”. Shirodhara pomaga w redukcji stresu, poprawia koncentrację, wspiera równowagę psychiczną oraz działa kojąco na układ nerwowy. Jest szczególnie polecana osobom cierpiącym na bezsenność, migreny i chroniczne napięcie.

Nasyam

To terapia oczyszczania zatok i układu oddechowego. W trakcie zabiegu do nosa pacjenta wlewa się leczniczy olej z mieszanką ziół, co pomaga oczyścić drogi oddechowe, złagodzić przewlekłe bóle głowy oraz zmniejszyć częstotliwość migren. Nasyam jest także skuteczną metodą poprawy kondycji skóry twarzy i wzroku.

Każdy z tych zabiegów ma swoje unikalne właściwości i korzyści zdrowotne, a ich dobór jest dostosowywany indywidualnie do potrzeb pacjenta. Ajurwedyjskie terapie pomagają przywrócić harmonię ciała i umysłu, wspierając regenerację oraz długotrwałe dobre samopoczucie.

Wypróbowałam wszystkie zabiegi oprócz ostatniego. Wszystkie niesamowicie mnie odnowiły, a w połączeniu z odpowiednio dobraną dietą na pewno dały efekt detoksykacji i rozluźnienia.

W ośrodku miałam także ćwiczenia oddychania zwane pranajama gdyż w Ajurwedzie jak i w życiu oddychanie jest bardzo ważne, a zwykle o tym zapominamy lub nie zdajemy sobie z tego sprawy. Takie ćwiczenia każdy może praktykować w domowym zaciszu lub może się ich nauczyć w Polsce w dobrych szkołach jogi.